KONSEP ESTETIKA BERSEPADU: SATU KAEDAH BAHARU KAEDAH KRITIK ESTETIK DALAM KESUSASTERAAN MELAYU

ESTETIKA BERSEPADU CONCEPT: A NEW METHOD OF AESTHETIC CRITICISM IN THE MALAY LITERATURE

Abstract

Makalah ini bertujuan membincangkan sebuah konsep Estetika Bersepadu sebagai satu kaedah kritik estetik baharu dalam teks kesusasteraan Melayu. Kaedah kritik estetik terdahulu khususnya dari Barat yang lebih mementingkan aspek rasa dan pengalaman sebagai lapangan estetik kurang sesuai untuk memaknakan erti keindahan dalam karya kesusasteraan Melayu yang berteraskan agama. Malah terdapat sarjana sastera Melayu yang turut menggagaskan idea kritik estetik yang terkeluar daripada kerangka agama. Walhal, padangan sarjana Muslim seperti al-Faruqi, Yusuf al-Qardawi dan al-Ghazali menunjukkan bahawa keindahan dalam karya kesusasteraan berkait rapat dengan agama. Padangan baharu yang dikemukakan ini adalah suatu respons terhadap kelemahan kaedah kritik sebelumnya dengan gagasan Estetik Bersepadu yang merujuk pada kesempurnaan ciptaan Nabi Adam a.s. sebagai asas memahami erti keindahan. Estetika Bersepadu mengemukakan dua idea teras iaitu (1) kesepaduan unsur dalaman (idea/pemikiran/ perutusan) dengan unsur luaran (bahasa/bentuk/teknik/plot). Kesepaduan ini menzahirkan stail. Kedua (2) perkaitan stail (kesepaduan unsur dalaman) dengan kebenaran (agama dan realiti).

This article aims to discuss the concept of Estetika Bersepadu as a new method of aesthetic criticism in the Malay literature text. Previous methods of aesthetic criticism, especially from the West emphasizes on the taste and experience as a field appropriate to explain the meaning of aesthetic. In fact, there are also scholars of Malay literary criticism who proposed the aesthetic theory but that is beyond the framework of religion. In addition, some views among the Muslim scholars such as al-Faruqi, Yusuf al-Qardawi and alGhazali shows that beauty is in the text related to religion. Estetika Bersepadu, a new framework of aesthetic criticism is sponse to the disadvantages of the previous criticism theories. Estetika Bersepadu refers to the creation of prophet’s Adam as a basis to understand the process and the meaning of beauty. Estetika Bersepadu submit two core ideas (1) the integration of internal elements (ideas/thoughts/ messages) with external elements (language/form/technique/plot). Second (2) the relationship between styles (integration of internal elements) with the truth (religion and reality).